Phần 3
Tanikawa Shuntarō (1931-2024) là một nhà thơ và dịch giả người Nhật. Ông được coi là một trong những nhà thơ được đọc rộng rãi và đánh giá cao nhất, cả ở Nhật Bản và nước ngoài, là một “ngọn núi lửa sống trong thi ca”, một “người tiên phong” và “táo bạo nhất” của thi ca đương đại Nhật Bản. Ông đã đọc thơ của mình tại Âu châu, Nga và Hoa Kỳ. 60 tập thơ của ông đã mang về cho ông nhiều giải thưởng văn học Nhật Bản và Giải thưởng Sách Hoa Kỳ.
Những bài thơ dưới đây đươc dịch từ bản tiếng Anh của Harold Wright trong tuyển tập “The Selected Poems of Shuntarō Tanikawa”.
– Bạt Xứ
***
Bài Sonnet 45
Khi gió thổi mạnh
Trái đất giống như cánh diều của ai đó;
Ngay cả lúc giữa trưa
Người ta cảm thấy đêm đã đến.
Gió không có lời,
Nó chỉ xoay vòng vòng thấp thỏm.
Tôi nghĩ đến gió trên một hành tinh khác
Tôi tự hỏi liệu chúng có thể làm bạn không.
Trên trái đất có đêm và ngày
Những ngôi sao khác làm gì trong những thời điểm này?
Làm sao chúng có thể chịu được việc giãn ra trong im lặng?
Vào ban ngày, bầu trời xanh nói dối
Trong khi đêm thì thầm sự thật, chúng ta lại ngủ
Và khi bình minh đến ta nói rằng ta đã mơ.
***
Bài Sonnet 62
Thế gian yêu thương tôi
(theo kiểu bạo tàn
và có khi theo kiểu dịu dàng)
Vì vậy tôi luôn có thể đơn độc.
Ngay cả lần đầu tiên một cô nàng trao thân cho tôi
Tôi chỉ lắng nghe âm thanh của thế gian,
Với tôi chỉ những nỗi buồn và niềm vui đơn sơ là rõ ràng
Vì tôi luôn là một phần của thế gian.
Tôi lao mình
Vào bầu trời, vào cây cối, vào nàng
Để trở thành chính sự sung mãn của thế gian.
…Tôi gọi nàng
Và thế giới nhìn quanh
Rồi thì tôi biến mất.
***
Cho Sự Sống
cho sự sống
những đóa loa kèn tháng Sáu cho tôi sự sống
cá chết cho sự sống
chú cún con ướt mưa
hoàng hôn ngày hôm ấy cho tôi sự sống
cho sự sống
những kỷ niệm khó quên cho sự sống
thần chết cho sự sống
cho sự sống
một gương mặt bỗng dưng quay lại cho tôi sự sống
tình yêu là một con rắn mù lòa
một dây rốn xoắn tít
một dây xích sét đỏ
một bàn chân cún con
***
Tháng Tám
Tháng Tám là tháng không mơ
tôi thấy
khắp nơi biển xanh
và những đùi của các nàng rám nắng
tôi thấy!
Mặt trời vận chuyển
gió quét vào bãi biển
và rồi
máu của tôi và biển cả và đêm
đều có cùng một mùi.
Ngoài ra không có gì cả
ngoài ra
không có
gì cả
Tháng Tám
tràn ngập sự huy hoàng
của hành tinh này.
***
Lời Thề Năm Mới
Tôi thề sẽ không ngưng uống rượu hoặc hút thuốc.
Tôi thề sẽ trút lên bọn tôi ghét những lời thô tục.
Sẽ nhìn quanh ngắm các nàng xinh đẹp.
Tôi thề khi thích hợp sẽ cười,
sẽ cười với cái miệng há rộng.
Sẽ lơ đãng nhìn ngắm hoàng hôn.
Sẽ trố mắt nhìn cảnh tượng đám đông.
Tôi thề sẽ nghi ngờ trong khi khóc với những chuyện ấm lòng.
Sẽ không thảo luận hàn lâm về thế giới và đất nước.
Sẽ viết những bài thơ hay và dở.
Tôi thề sẽ không đưa ra ý kiến cho phóng viên báo chí.
Tôi thề sẽ không mua một chiếc TV thứ hai.
Tôi thề sẽ không muốn đi tàu vũ trụ.
Tôi thề sẽ không hối hận vì đã phá vỡ những lời thề.
Đã đồng ý, chúng tôi ký tên.
***
Cái Chết và Ngọn Lửa
không có ai chết thay tôi
nên tôi phải tự chết
không phải xương của ai khác
tôi sẽ trở thành xương của chính mình
nỗi buồn
dòng chảy của sông
tiếng trò chuyện của mọi người
một mạng nhện ướt sương sớm
không một thứ nào trong đó
tôi có thể mang theo
có lẽ ít nhất một bài hát tôi thích
sẽ được trao cho tôi để lắng nghe
bằng đôi tai xương của tôi
***
Cá Vàng
con cá lớn có cái miệng lớn
ăn một con cá trung bình
con cá trung bình
ăn một con cá nhỏ
con cá nhỏ
ăn một con cá
nhỏ hơn
khi sự sống được hy sinh vì sự sống
ánh sáng tỏa rạng
hạnh phúc được nuôi dưỡng bởi bất hạnh
hoa làm phân bón
ngay cả trong hân hoan sâu thẳm nhất của biển
phải nói là một giọt nước mắt
đang tan chảy
***
Chó và Chủ
Nhấc chân lên ở gốc cột điện thoại
một con chó đi tiểu
ở cuối sợi dây da
một ông chủ kiên nhẫn chờ.
Dừng lại trước một hiệu sách
một ông chủ đứng đọc
ở cuối sợi dây da
một con chó kiên nhẫn chờ.
Kết nối bằng sợi dây da, hai linh hồn
cùng không bất tử
một con chó ngửi mùi gió
một ông chủ ngửi mùi gì?
Tanikawa Shuntarō
Bạt Xứ chuyển ngữ
*Thơ Đương Đại Của Tanikawa Shuntarō, Bạt Xứ giới thiệu và chuyển ngữ. P. 1
*Thơ Đương Đại Của Tanikawa Shuntarō, Bạt Xứ giới thiệu và chuyển ngữ. P. 2