Việt Nam bước sang năm 2026 trong bối cảnh chính trị đang có những dấu hiệu thay đổi tinh tế.
Sau đợt chuyển giao lãnh đạo bất ngờ năm 2024, với việc Tổng Bí thư Tô Lâm lên nắm quyền, sự tập trung quyền lực trong bộ máy công an đã làm thay đổi phần nào cán cân truyền thống giữa các lực lượng trong Đảng.
Dù hệ thống vẫn ổn định, giới quan sát nhận thấy những điều chỉnh tinh tế đang diễn ra giữa lực lượng an ninh, quân đội và các nhóm cán bộ kỹ trị.
Sự nổi lên của lực lượng an ninh và những giới hạn
Việc Tổng Bí thư Tô Lâm, xuất thân từ ngành công an, đảm nhận vị trí cao nhất là bước chưa từng có trong lịch sử gần đây của Đảng.
Trong hơn 16 tháng qua, quyền lực tập trung nhanh chóng, với sự giám sát chặt chẽ công tác cán bộ, tăng cường kiểm tra kỷ luật và củng cố tư tưởng trong Đảng.
Các quyết định được triển khai với tốc độ và độ chính xác cao, khiến bộ máy nhà nước vận hành hiệu quả hơn.
Tuy nhiên, sự tập trung này cũng đặt ra giới hạn.
Quân đội, với vai trò lịch sử và chiến lược lâu dài, vẫn giữ tiếng nói quan trọng trong các quyết định then chốt.
Các cán bộ kỹ trị và lãnh đạo địa phương cũng cân nhắc mức độ ảnh hưởng của lực lượng an ninh đối với các chính sách phát triển và môi trường đầu tư.
Ngay cả trong nội bộ Đảng, một số cán bộ truyền thống vẫn đề cao cơ chế tập thể, cân nhắc để tránh tập quyền quá mức.
Kết quả là Việt Nam đang vận hành trong một trạng thái cân bằng mong manh: hiệu quả trong điều hành tăng lên, nhưng sự linh hoạt của hệ thống và khả năng thích ứng dài hạn cũng phải được theo dõi.
Những tín hiệu và diễn biến nội bộ
Trong bối cảnh hạn chế về thông tin, những tin đồn và dự đoán về nhân sự thường phản ánh xu hướng và cân nhắc nội bộ nhiều hơn là sự bất ổn thực sự.
Việc dư luận quan tâm tới khả năng điều chỉnh cán bộ cấp cao hay thay đổi cơ cấu lãnh đạo chỉ cho thấy các nhóm lợi ích và các bộ phận trong Đảng đang tìm cách tái cân bằng quyền lực trong hệ thống.
Lịch sử chính trị Việt Nam đã từng chứng kiến các bước điều chỉnh bất ngờ: ví dụ như trong Đại hội XII năm 2016, nhiều người không dự đoán rằng Nguyễn Phú Trọng sẽ tiếp tục giữ vị trí Tổng Bí thư, hay việc thay đổi nhân sự cấp cao trước đó cũng từng diễn ra nhanh chóng.
Điều này cho thấy cơ chế nội bộ luôn có khả năng điều chỉnh quyền lực để duy trì sự ổn định tổng thể.
Hướng đi và những điều cần quan sát
Dù các tin đồn và dự đoán phong phú, thực tế cho thấy hệ thống chính trị Việt Nam vẫn hoạt động ổn định và các chính sách kinh tế, đối ngoại được duy trì một cách nhất quán.
Việt Nam tiếp tục theo đuổi chiến lược đa phương trong quan hệ với các đối tác quốc tế, duy trì môi trường thuận lợi cho kinh tế và phát triển bền vững.
Các nhà quan sát, cả trong và ngoài nước, có thể chú ý đến một số tín hiệu trong năm 2026:
1. Diễn biến nhân sự cấp cao trong các cơ quan trung ương và địa phương, phản ánh cân nhắc về vai trò và ảnh hưởng của các lực lượng khác nhau.
2. Những điều chỉnh về cơ cấu hoặc chức năng của các cơ quan quan trọng, để duy trì sự cân bằng giữa các lực lượng trong Đảng.
3. Các chính sách kinh tế và quản lý nhà nước, thể hiện sự tiếp nối hay điều chỉnh dựa trên mục tiêu ổn định và phát triển.
Đặc biệt, người dân Việt Nam vẫn phần lớn đóng vai trò quan sát, với quyền lực chính trị nằm trong tay hệ thống cán bộ lãnh đạo. Chính vì vậy, sự ổn định dài hạn sẽ phụ thuộc vào cách hệ thống cân bằng giữa hiệu quả quản lý, phát triển kinh tế và kiểm soát quyền lực.
2026: Năm bản lề?
Việt Nam hiện đang ở giai đoạn chuyển tiếp quan trọng.
Sự tập trung quyền lực trong bộ máy an ninh chưa phải là cuối cùng, và khả năng điều chỉnh nội bộ luôn hiện hữu.
Điều quan trọng là cách hệ thống tìm kiếm cân bằng giữa các lực lượng, đảm bảo sự ổn định và tiếp tục phát triển kinh tế – xã hội.
Năm 2026, theo nhiều chuyên gia, sẽ là một năm thử thách tinh tế nhưng không kém phần quan trọng để xác định đường đi cho Việt Nam trong thập niên tới.
Vũ Đức Khanh
16/12/2025